Η πινακίδα του Δισπηλιού βρέθηκε στον οικισμό της λίμνης του
Δισπηλιού στην Καστοριά. Ο οικισμός ανακαλύφθηκε το 1932 και χρονολογείται
ανάμεσα στο 5600 π.Χ. και 4000 π.Χ.
Το 1992 ξεκίνησαν εκεί ανασκαφές
υπό τον Γεώργιο Χουρμουζιάδη. Σύμφωνα
με αυτόν, η ξύλινη πινακίδα χρονολογείται στο 5260 π.Χ., φέρει χαράγματα ή
σήματα, που ίσως μπορούν να ερμηνευθούν σαν γραφή. Η πρώτη γενικά αποδεκτή γραφή είναι η σουμεριακή της 3ης χιλιετίας π.Χ.
Οι διάφοροι
Ελληνοκεντριστές όμως δηλώνουν πως τα
χαράγματα στην Πινακίδα του Δισπηλιού είναι γραφή και μάλιστα Ελληνική, που,
είναι η πρώτη μορφή του σημερινού ελληνικού αλφαβήτου! Δηλώνουν πως είναι «πελασγική γραφή που» «αποδεικνύει τα...παραμύθια περί φοινικικού
αλφαβήτου» (δηλαδή ανατρέπει την κοινή άποψη πως το Ελληνικό αλφάβητο
προέρχεται από το Φοινικικό) και αλλού: «Όπως
αντιλαμβάνεστε, το εν λόγω εύρημα στη λίμνη της Καστοριάς, γνωστό και ως
“Πινακίδα του Δισπηλιού”, ανατρέπει όλες τις “επίσημες” θεωρίες περί καταγωγής
της γραφής από τη Μεσοποτομία ή τη Μέση Ανατολή και επιβεβαιώνει τους αρχαίους
Έλληνες συγγραφείς, ότι οι πρόγονοί μας, οι προϊστορικοί κάτοικοι της Ελλάδας,
που αποκαλούμε Πελασγούς, είναι οι εφευρέτες της γραφής.»
Δηλώνουν μάλιστα ψευδώς πως για την προέλευση του
ελληνικού αλφαβήτου από το Φοινικικό, «έγραψε
μόνο ο Ηρόδοτος από όλους τους αρχαίους συγγραφείς και για κάποιον ανεξήγητο
λόγο, η επιστημονική κοινότητα αποδέχτηκε τον ισχυρισμό ενός ενάντια σε όλους
τους άλλους, που είχαν αντίθετη άποψη και υποστήριζαν ότι το αλφάβητο όχι μόνο
είναι ελληνικής προέλευσης, αλλά και ως εφευρέτες του αναφέρονται οι Έλληνες
ήρωες Λίνος, Παλαμήδης κ.ά.». Οι μύθοι περί Λίνου και Παλαμήδη υπάρχουν
βέβαια, αλλά στην ουσία όλοι οι αρχαίοι
συγγραφείς αποδέχονται την φοινικική προέλευση του Αλφαβήτου, η οποία ήταν
και απόλυτα αποδεκτή από την αρχαία κοινή γνώμη! Τα δε «Πελασγικά γράμματα» που αναφέρουν πολλοί αρχαίοι συγγραφείς, δεν
είναι παρά αρχαιότεροι τύποι του ίδιου αλφαβήτου που διάβαζαν σε πολύ παλιές
επιγραφές.
 |
| Να τι λένε "όλοι οι άλλοι αρχαίοι συγγραφείς" για την... ελληνική προέλευση του αλφαβήτου... Διόδωρος Σικελιώτης Τομ. 3, σελ. 203 της μτφρ. του "Κάκτου" |
Ας παραδεχτούμε για μια
στιγμή πως όλα αυτά που λένε οι Ελληνοκεντριστές είναι αλήθεια…
«…ακόμα κι αν το 5200 πΧ υπήρχε κάποιο ελληνικό αλφάβητο στη σημερινή
Καστοριά, από αυτό προήλθαν η Γραμμική Α’ και Β’ και το αρχαίο ελληνικό
αλφάβητο (και ότι έτσι… ανατινάζεται η θεωρία της φοινικικής προέλευσης). Κι
αυτό είναι αρκετά μεγάλο άλμα, αφού πηδάει πάνω από 4 χιλιετίες χωρίς καμιά
ένδειξη αλφαβήτου στον ελλαδικό χώρο. Αν υπήρχε (ελληνικό ή άλλο) αλφάβητο όλες
αυτές τις χιλιετίες, πώς έγινε και δεν άφησε κανένα ίχνος;» (Σαραντάκος)
Επίσης, η ανάγκη για
διατήρηση γραπτών κειμένων έχει ως: «…κύριο
προαπαιτούμενο είναι ένα σύστημα εξουσίας με ανάγκη να τηρεί αρχεία κειμένων
και αριθμών…» Αρχαιολογικά δείγματα
τέτοιας οργανωμένης κοινωνίας δεν έχουμε στο Δισπηλιό Καστοριάς. Είναι ένας κοινός
Νεολιθικός οικισμός.
Ακόμα, αν η πινακίδα είναι
τα πρώτα… Ελληνικά, τότε, αυτόματα
αποδείχνεται πως το Ελληνικό Αλφάβητο –που δήθεν περιέχεται στην πινακίδα του
Δισπηλιού, δεν είναι ελληνικής προέλευσης, αλλά … κενροευρωπαϊκής. Η
πινακίδα Δισπηλιού ανήκει σε μια ομάδα Κεντροευρωπαϊκών ευρημάτων με ανάλογα «σημάδια» ή γράμματα που βρίσκονται στις εξής χώρες:
Ταρτάρια της Ουγγαρίας, 5.300 π.Χ. (ανακαλύφθηκε το 1961)
Στην Τούρντας της Ρουμανίας (ανακαλύφθηκε το 1875)
Στην Βίντσα της πρώην Γιουγκοσλαβίας (ανακαλύφθηκε το
1908) και αργότερα στη Μπανζίκα
Στην Γραντένιτσα της Βουλγαρίας (ανακαλύφθηκε το 1969)
Μέχρι στιγμής, ανάλογες «επιγραφές»,
σχεδόν χίλιες τον αριθμό, βρέθηκαν, εκτός από τις χώρες που αναφέραμε, και στη Μολδαβία, αλλά και στην Ουκρανία,
και είναι όλες παλιότερες από τις ανάλογες Μεσοποταμιακές. Η πινακίδα του Δισπηλιού ανήκει σε αυτήν την ομάδα, που ονομάζεται "πινακίδες Βίντσα" και είναι απλά, το νοτιότερο
όριο εξάπλωσής τους.
 |
| "Επιγραφή" Βίντσα |
 |
| Ένα... Μ από τις "επιγραφές" Βίντσα. πάει το Φοινικικό αλφάβητο, πέθανε... |
 |
| Η "επιγραφή" της Γκραντένιτσα. |
 |
| "Επιγραφή" από την Ταρτάρια. |
Συνεπώς, το κέντρο αυτής της
πρωτόγονης «γραφής» δεν είναι στην Ελλάδα, και δεν είναι ελληνικό, εκτός αν
αποδεχτούμε την θεωρία πως οι Έλληνες δεν είναι αυτόχθονες, αλλά ήρθαν από την
Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη… Δυστυχώς,
οι Ελληνοκεντριστές, όπως και κάθε ψεύτης, λέγοντας τα ψεύδη τους, πέφτουν έτσι
σε χειρότερη παγίδα…
«…όταν πέρασε ο πρώτος ενθουσιασμός είδε το εύρημά του στις κανονικές
του διαστάσεις. Και λέω για κανονικές διαστάσεις, επειδή παρόμοιες ενεπίγραφες
πινακίδες, της ίδιας πάνω κάτω εποχής, δεν είναι πολύ σπάνιες -ο ίδιος ο κ.
Χουρμουζιάδης, στην αρχική ακόμα ανακοίνωσή του είχε κάνει λόγο για
«παλαιοευρωπαϊκή γραφή», διότι ξέρει ότι παρόμοιες πινακίδες, και μάλιστα
πήλινες, έχουν βρεθεί στην Ταρτάρια, στη Ρουμανία (χρονολογούνται στο 5400 πΧ),
καθώς και στη Γραντέσνιτσα της Βουλγαρίας (στην 5η χιλιετία πΧ), που μάλιστα
κάποιος ισχυρίστηκε ότι τα διάβασε (έχει και στη Βουλγαρία απατεώνες). Αλλά και
σε όλη την Ευρώπη έχουν βρεθεί παρόμοια σύμβολα σε πολύ παλιές χρονολογίες,
κάτι που οδηγεί πολλούς επιστήμονες να υποθέσουν ότι τα σύμβολα στις
βραχογραφίες, σε πολύ παλιότερες εποχές (30.000 χρόνια πριν και πάνω) αποτελούν
ίχνη των απαρχών ενός συστήματος γραφής, αφού κάποια από τα σύμβολα αυτά
επαναλαμβάνονται σε πολλές τοποθεσίες σε ολόκληρη την Ευρώπη» … «Βέβαια, μιλάμε
για ιδεογραφικά σύμβολα, όχι για «γράμματα». (Σαραντάκος)
«Κατ’ αρχάς, δεν υπάρχει «κείμενο». Υπάρχουν χαράγματα, τα οποία μπορεί
να αποτελούν γλωσσικά σύμβολα, μπορεί και όχι. Και ακόμη κι αν αποδειχτεί
κάποτε πως είναι γλωσσικά σύμβολα, από τη στιγμή που δεν έχουν
αποκρυπτογραφηθεί, δεν μπορούμε να ξέρουμε ποια γλώσσα απεικονίζουν.»
(πηγή: https://skeptikon.wordpress.com/2012/12/01/dispilio/)
(πηγή: https://skeptikon.wordpress.com/2012/12/01/dispilio/)
 |
| Παρατηρείστε τις φωτογραφίες της πινακίδας του Δισπηλιού, και βρείτε, αν μπορείτε, τα σύμβολα - γράμματα που παρουσιάζονται εδώ... |
Σε όλες τις φωτογραφίες
που κυκλοφορούν, βλέπουμε ένα κομάτι ξύλο με διάφορα ακαθόριστα χαράγματα, που
μόνο μια ζωηρή φαντασία μπορεί να τα καταγράψει ως γράμματα, με τον τρόπο που
διάφοροι τα κατέγραψαν. «…δεν είναι
φανερό πού ακριβώς εντόπισε ο κ. καθηγητής το καθένα από τα 11 συμβολα που
διέκρινε. Η πινακίδα φαίνεται γεμάτη από χαράγματα και είναι απορίας άξιον πώς
ξεχώρισε αυτά τα 11» (Σαραντάκος)
Για μια πληρέστερη ανάλυση
του ζητήματος, παραθέτουμε όλη την ανάλυση
του Ν. Σαραντάκου.
καθώς και άλλο ένα
εμπεριστατωμένο άρθρο ανώνυμου
Εδώ, τα άρθρα αντιγραμμένα:
Του Σαραντάκου:
Το σημερινό άρθρο το
χρωστάω σε μια καλή φίλη που μου έστειλε εδώ και καιρό ένα δημοσίευμα, το οποίο
εκείνες τις μέρες αναδημοσιευόταν σε πάμπολλα ιστολόγια, με τον εντυπωσιακό
τίτλο «Γραπτό κείμενο 7270 ετών που βρέθηκε στην Καστοριά ανατρέπει τα ιστορικά
κατεστημένα» και υπότιτλο «Ανατινάσσεται ο μύθος περί φοινικικού αλφαβήτου».
Επειδή το ανοητούργημα αυτό κάνει κύκλους εδώ και καιρό στο Διαδίκτυο και το
είχαμε ήδη συζητήσει σε μια ιντερνετική παρέα στα τέλη Νοεμβρίου, λογάριαζα ήδη
να γράψω κάτι και έτσι υποσχέθηκα στη φίλη μου, οπότε σήμερα εκπληρώνω την
υπόσχεση. Εντωμεταξύ, το ανόητο άρθρο συνεχίζει το ταξίδι του στο ελληνόφωνο
Διαδίκτυο, οπότε μπορείτε να το δείτε εδώ σε μια φρέσκια αναδημοσίευση
-προσέξτε όμως πώς θα ανοίξετε το λινκ, διότι καθώς «ανατινάσσεται» ο μύθος
υπάρχει φόβος να σας χτυπήσουν τα θραύσματα. Εγώ ζήτησα τη βοήθεια
πυροτεχνουργού.
pinakidaΤο «γραπτό
κείμενο» για το οποίο γίνεται λόγος είναι η περίφημη «πινακίδα του Δισπηλιού»,
η οποία ήρθε στο φως το 1993 στον λιμναίο οικισμό στο Δισπηλιό της Καστοριάς,
στις ανασκαφές που διεύθυνε ο αρχαιολόγος και καθηγητής προϊστορικής
αρχαιολογίας του ΑΠΘ Γιώργος Χουρμουζιάδης (επίσης βουλευτής του ΚΚΕ για δύο
περιόδους). Πάνω στην πινακίδα αυτή, που χρονολογήθηκε με άνθρακα 14 στο 5260
π.Χ., φαίνονται χαράγματα, τα οποία, κατά τον καθηγητή Χουρμουζιάδη, αποτελούν
«γραπτό κώδικα επικοινωνίας», «μια προσπάθεια επικοινωνίας του νεολιθικού
ανθρώπου που ελπίζουμε κάποτε να ερμηνεύσουμε» (συνέντευξη στη Χαρά Κιοσσέ, στο
Βήμα, 1.8.1999, την έχω ανεβάσει εδώ γιατί δεν υπάρχει πλέον ονλάιν).
Η πινακίδα ήταν ξύλινη και
το ξύλο είναι κατεξοχήν φθαρτό υλικό. Αν διατηρήθηκε τόσες χιλιάδες χρόνια,
αυτό οφείλεται στο ότι ήταν χωμένη μέσα στη λάσπη της λίμνης, υπό αναερόβιες
συνθήκες. Όπως έχει συμβεί με πάρα πολλά παρόμοια ευρήματα, μόλις εκτέθηκε σε
περιβάλλον πλούσιο σε οξυγόνο, υπέστη φθορές. Η πινακίδα βρίσκεται λοιπόν υπό
συντήρηση και δεν έχει «δημοσιευτεί» όπως νομίζω ότι είναι η αρχαιολογική
ορολογία. Ωστόσο, έχουμε φωτογραφία της, σαν κι αυτήν που βλέπετε αριστερά, και
που την έχω πάρει από άρθρο του φίλου Χ. Μαραβέλια στον Πολίτη (Οκτώβριος
2006), ο οποίος την είχε πάρει από το βιβλίο Δισπηλιό: 7500 χρόνια μετά
(University Studio Press, 2002) που έχει εκδοθεί με επιμέλεια του Γ.
Χουρμουζιάδη.
(Παραθέτω αυτή τη
φωτογραφία γιατί μου φαίνεται πιο ευκρινής. Δείτε και εδώ, μια άλλη λήψη).
220px-Dispilio_tablet_textΗ
ανακοίνωση για την εύρεση της «πινακίδας» έγινε τον Φεβρουάριο του 1994, σε
αρχαιολογικό συνέδριο αφιερωμένο στο ανασκαφικό έργο στη Β. Ελλάδα. Τότε, ο Γ.
Χουρμουζιάδης παρουσίασε και οκτώ από τα σύμβολα που διέκρινε πάνω στην
πινακίδα. (Έχω ανεβάσει εδώ το σχετικό ρεπορτάζ από τα Νέα, 15.2.1994).
Ακολούθησε ένα πρώτο βιβλίο του (Το Δισπηλιό Καστοριάς – ένας λιμναίος
προϊστορικός οικισμός, 1996), όπου παρατίθενται 11 σήματα από την πινακίδα, σε
αντιπαραβολή με σύμβολα της Γραμμικής Α και Β. Είναι η εικόνα αριστερά, παρμένη
από την ελληνική Βικιπαίδεια. Τα σήματα του Δισπηλιού είναι η πρώτη στήλη.
Αν προσέξετε τις δύο
φωτογραφίες, δεν είναι φανερό πού ακριβώς εντόπισε ο κ. καθηγητής το καθένα από
τα 11 συμβολα που διέκρινε. Η πινακίδα φαίνεται γεμάτη από χαράγματα και είναι
απορίας άξιον πώς ξεχώρισε αυτά τα 11. Μάλιστα, όπως παρατηρεί ο Χ. Μαραβέλιας
στο άρθρο που προανέφερα, καταχρηστικά κάνουμε λόγο για «πινακίδα», όρο που
υποβάλλει την ιδέα ότι βρέθηκε μια επιφάνεια προορισμένη για γραφή, ενώ στο
γυμνό μάτι το εύρημα μοιάζει περισσότερο με ένα κομμάτι ξύλο που έχει πάνω του
χαράγματα.
Εννοείται ότι η ανακοίνωση
για την πινακίδα, πέρα από τις συνήθεις δημοσιογραφικές υπερβολές, έγινε δεκτή
με εκστατικές ιαχές από τα έντυπα του ελληνοκεντρικού (και ελληνοβαρεμένου)
χώρου, που προεξόφλησαν ότι η πινακίδα, αφού βρέθηκε σε ελλαδικό χώρο (έστω και
στις παρυφές του), αυτονόητα θα κρύβει ελληνική γλώσσα. Η κυρία Τζιροπούλου
απεφάνθη: Θεωρείται βέβαιο, ότι σαν διαβασθή ο «φθεγγόμενος πίναξ» της
Καστοριάς, η ελληνική γλώσσα θα κερδίση αυταπόδεικτα τουλάχιστον 3 επί πλέον
χιλιετίες (Πώς η ελληνική γονιμοποίησε τον ευρωπαϊκό λόγο, σελ. 20). Ο Δαυλός,
που τότε γνώριζε μέρες δόξας, έσπευσε να πανηγυρίσει (η ελαφρά ασυνταξία του
παραθέματος ας αποδοθεί στη συγκίνηση): «Ανεξαρτήτως του χαρακτηρισμού της
(οπωσδήποτε ελληνικής) γραφής που είναι χαραγμένη σ’ αυτήν και της
αποκρυπτογραφήσεώς της η ανακάλυψή της συντρίβει κυριολεκτικά όλες τις θεωρίες
της δογματικής ψευτοεπιστήμης στους τομείς προτεραιότητα πολιτισμού, απώτερη
Ελληνική ιστορία, γλωσσολογία, ιστορία της γραφής, ‘θεωρίες’ όπως του
φοινικισμού, του ινδοευρωπαϊσμού κ.λπ. και αναδεικνύει την Ελλάδα ως μοναδική
πανάρχαιη κοιτίδα του πολιτισμού» (Δαυλός, τ. 147, Μάρτιος 1994, υπάρχει και
ονλάιν κάπου). Μάλιστα, στο ίδιο τεύχος, ένας μελετητής ονόματι Καλλίμαχος
Διογένους (όχι παίζουμε) «διάβασε» την πινακίδα ως εξής: ΤΑ ΚΑΣΝΤΟΡΑ ΘΕΣΠΡΑΕ
ΛΙΜΝΕ ΔΥΣΙ ΗΡΩΕ, που σημαίνει τάχα «Στον Κάστορα της Θεσπρωτίας των δυο λιμνών
τον ήρωα». Πώς τη διάβασε; Αντιστοιχίζοντας τα σύμβολα της πινακίδας με σύμβολα
της Γραμμικής Α΄. Η μικρή λεπτομέρεια, ότι η Γραμμική Α΄ δεν έχει διαβαστεί
ακόμα, δεν τον ενόχλησε.
Και πράγματι, από τότε,
όλοι οι ελληνοκεντρικοί, όπως και ο κ. Γιώργος Εχέδωρος που υπογράφει το
τελευταίο πόνημα, χρησιμοποιούν την πινακίδα σαν επιχείρημα για να… ανατινάξουν
την κοινώς αποδεκτή θεωρία ότι το ελληνικό αλφάβητο προέρχεται από φοινικικά συλλαβάρια.
Μάλιστα, η είδηση ότι η πινακίδα υπέστη φθορές (κάτι μάλλον αναμενόμενο)
εντάσσεται πολύ ωραία στη συνωμοσιολογική νοοτροπία τέτοιων χώρων. Όπως
εύγλωττα αν και κάπως ασύντακτα γράφει ο κ. Εχέδωρος, αν δεν καταστρεφόταν η
πινακίδα, «Θα ανατρέπονταν δηλαδή η θεωρία πως οι Έλληνες- όπως μας διδάσκουν-
έλαβαν και αυτοί, το φως εξ …ανατολάς ( από βαβυλώνιους, σουμέριους, φοίνικες
κλπ. !!) και θα έπρεπε να καλύψουν το μεγάλο κενό των τεσσάρων χιλιάδων χρόνων,
όταν δηλαδή, οι ανατολικοί λαοί εκφράζονταν με ιδεογράμματα, οι Έλληνες έγραφαν
με συλλαβές όπως σήμερα…» (Πέρα από το «εξ ανατολάς», λέτε οι Έλληνες σήμερα να
γράφουν με συλλαβές; αλλά ας το προσπεράσουμε).
Νομίζω ότι οι
ελληνοκεντρικοί κάνουν εδώ τρία λογικά άλματα, γι’ αυτό και μιλάω στον τίτλο
για άλμα τριπλούν, αλλά πρώτα θέλω να πω κάτι για τον κ. Χουρμουζιάδη. Όποιος
παρατηρήσει, στη σειρά, τις δηλώσεις του, θα δει ότι αρχικά, ενώ είναι γενικά
προσεκτικός, αφήνεται να παρασυρθεί από τον ενθουσιασμό του. Έτσι, στο συνέδριο
του 1994 αποφαίνεται, κάπως τολμηρά, ότι η πινακίδα «Είναι το μοναδικό
έγγραφο-εύρημα όπου τα σήματα του δεν έχουν ιδεογραφικό χαρακτήρα (με μορφές
ανθρώπων, ζώων, του ήλιου κ.ά.) και παρουσιάζουν προχωρημένο χαρακτήρα
αφαίρεσης, άρα είναι προϊόν διανοητικής επεξεργασίας». Όμως, σε επόμενες
τοποθετήσεις είναι σαφώς πιο συγκρατημένος, μιλώντας για «γραπτό κώδικα
επικοινωνίας για τους κτηνοτρόφους και τους ψαράδες …. [με] αντίστοιχα ευρήματα
στη Βόρεια Βαλκανική» (Ελευθεροτυπία, 1997) και για «μια προσπάθεια
επικοινωνίας του νεολιθικού ανθρώπου που ελπίζουμε κάποτε να ερμηνεύσουμε»
(Βήμα, 1999). Στην πιο πρόσφατη τοποθέτησή του (Νοέμβρ. 2009), είναι ακόμα πιο
κατηγορηματικός: Ό,τι έχει γραφεί για την πινακίδα είναι βλακεία, με μεγάλο
Βήτα και δύο γραμμές από κάτω! Μερικοί διάβασαν και το όνομα της Καστοριάς εκεί
μέσα… Αυτό δεν είναι βλακεία… Αν υπάρχει ιεράρχηση είναι ηλιθιότητα!
Επίσης, πρέπει να πω ότι ο
Γ. Χουρμουζιάδης από την πρώτη στιγμή υπογράμμιζε ότι είναι απίθανο να
διαβαστεί η πινακίδα, διότι, όπως εύστοχα λέει σε μια συνέντευξή του (Βήμα,
1999): «για να αποκρυπτογραφήσει κανείς ένα κείμενο πρέπει δίπλα στα “σήματα” ή
στα ιδεογράμματα να υπάρχει και κάτι το οποίο να του είναι ήδη γνωστό, όπως
συνέβη με τον Σαμπολιόν και τη Ροζέτα, όπου επάνω στην πέτρα ήταν χαραγμένα σε
αντιστοιχία τρία κείμενα: το ιερογλυφικό, το ελληνιστικό και το δημοτικό. Στην
έφυδρη όμως πινακίδα του Δισπηλιού, στην πινακίδα δηλαδή που παρέμεινε στον
βυθό της λίμνης 7.500 χρόνια, δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα».
Tartaria_amulet_retouched
Από τη Βικιπαίδεια. Πήλινο
φυλαχτό με… προϊστορικά ρουμάνικα.
Ο ελληνοκεντρικός θα
σκεφτεί ότι κάποια σκοτεινά ανθελληνικά κέντρα ανάγκασαν τον κ. Χουρμουζιάδη να
ανασκευάσει τις δηλώσεις του, αλλά βέβαια πολύ πιο λογικό είναι να σκεφτούμε
πως όταν πέρασε ο πρώτος ενθουσιασμός είδε το εύρημά του στις κανονικές του
διαστάσεις. Και λέω για κανονικές διαστάσεις, επειδή παρόμοιες ενεπίγραφες
πινακίδες, της ίδιας πάνω κάτω εποχής, δεν είναι πολύ σπάνιες -ο ίδιος ο κ.
Χουρμουζιάδης, στην αρχική ακόμα ανακοίνωσή του είχε κάνει λόγο για
«παλαιοευρωπαϊκή γραφή», διότι ξέρει ότι παρόμοιες πινακίδες, και μάλιστα
πήλινες, έχουν βρεθεί στην Ταρτάρια, στη Ρουμανία (χρονολογούνται στο 5400 πΧ),
καθώς και στη Γραντέσνιτσα της Βουλγαρίας (στην 5η χιλιετία πΧ), που μάλιστα
κάποιος ισχυρίστηκε ότι τα διάβασε (έχει και στη Βουλγαρία απατεώνες). Αλλά και
σε όλη την Ευρώπη έχουν βρεθεί παρόμοια σύμβολα σε πολύ παλιές χρονολογίες,
κάτι που οδηγεί πολλούς επιστήμονες να υποθέσουν ότι τα σύμβολα στις
βραχογραφίες, σε πολύ παλιότερες εποχές (30.000 χρόνια πριν και πάνω) αποτελούν
ίχνη των απαρχών ενός συστήματος γραφής, αφού κάποια από τα σύμβολα αυτά
επαναλαμβάνονται σε πολλές τοποθεσίες σε ολόκληρη την Ευρώπη. (Το θέμα είναι
πολύ ενδιαφέρον, αλλά ξεφεύγει από το άρθρο μας. Δείτε πάντως έναν ιστότοπο που
περιλαμβάνει τις εργασίες της Genevieve von Petzinger). Βέβαια, μιλάμε για
ιδεογραφικά σύμβολα, όχι για «γράμματα».
Να δεχτούμε, για χάρη της
συζήτησης, ότι τα χαράγματα που υπάρχουν πάνω στην πινακίδα του Δισπηλιού δεν
είναι τυχαία χτυπήματα, αλλά συνειδητή προσπάθεια χάραξης συμβόλων. Ακόμα και
έτσι, οι ελληνοκεντρικοί κάνουν ένα τριπλό λογικό άλμα.
Πρώτο σκέλος του άλματος:
Υποστηρίζουν ότι δεν έχουμε απλά σύμβολα αλλά γράμματα που εντάσσονται σε
αλφάβητο ή συλλαβάριο, πριν από εφτά χιλιετίες, όταν, κατά την κοινώς παραδεκτή
άποψη, για να επινοηθεί (και όχι απλώς να υιοθετηθεί) αλφάβητο, συλλαβάριο,
σύνολο λογογραμμάτων ή άλλο κωδικοποιημένο σύστημα γραπτών συμβόλων, κύριο
προαπαιτούμενο είναι ένα σύστημα εξουσίας με ανάγκη να τηρεί αρχεία κειμένων
και αριθμών. Ένα τέτοιο σύστημα βέβαια συνδέεται με την καλλιέργεια γης και τη
ζωή στις πόλεις, αλλά συνδέεται και με το μακρινό εμπόριο, την ανταλλαγή
δυναστικών πολυτελών δώρων, την ύπαρξη θησαυροφυλακίων κ.ά. Σύμφωνα με την
κοινώς αποδεκτή άποψη, αυτό συνέβη πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας
περί το 3300 πΧ στη Μεσοποταμία. Το 5300 πΧ δεν υπήρχαν οι συνθήκες, ούτε η
ανάγκη για να επινοηθεί το αλφάβητο.
Δεύτερο σκέλος του
άλματος, που θα κέρδιζε χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο: Αφού η πινακίδα βρέθηκε σε
ελλαδικό χώρο, αυταπόδεικτα (κι ας μην έχει αποκρυπτογραφηθεί) αποτυπώνει
ελληνική γλώσσα! Με την ίδια λογική, οι πινακίδες της Ταρτάρια αποτυπώνουν
προϊστορικά ρουμάνικα. Μα, θα μου πείτε, αυτό είναι παράλογο διότι ξέρουμε ότι
η ρουμάνικη γλώσσα γεννήθηκε σαν μετεξέλιξη της λατινικής, τoυς πρώτους
μεταχριστιανικούς αιώνες. Σύμφωνοι, αλλά ξέρουμε επίσης, και από την ίδια πηγή,
δηλαδή από την κοινώς αποδεκτή επιστήμη της γλωσσολογίας, ότι ελληνικά δεν
υπήρχαν το 5.000 π.Χ., ότι η πρωτοελληνική τοποθετείται στην τρίτη χιλιετία
π.Χ. Το να θεωρείται ελληνική η γλώσσα (των υποτιθέμενων γραμμάτων) επειδή η
πινακίδα βρέθηκε σε ελλαδικό χώρο είναι εξίσου αφελές όσο με το να
χαρακτηρίσουμε, έστω, «αρχαίους Καλλιθεάτες» τους σκελετούς που βρέθηκαν στις
ανασκαφές του σταθμού Φιξ του μετρό (εκτός αν βρέθηκαν από την άλλη μεριά της
Συγγρού, οπότε είναι αρχαίοι Δουργουτιώτες). Διότι, για να τα λέμε όλα, η άποψη
που είχαν κάποιοι αρχαίοι Έλληνες για την αυτοχθονία τους, δεν ισχύει, σύμφωνα
με τα ευρήματα της σημερινής επιστήμης. (Πάντως, δεν είμαστε μόνοι μας στις
εθνικιστικές βλακείες: διαβάζω ότι ένας τζιροπουλοειδής από την πΓΔΜ, ονόματι
Βασίλ Ίλιοφ, θεώρησε την πινακίδα του Δισπηλιού δείγμα πρωτομακεδονικής γραφής,
αλλά όχι τόσο παλιό αφού ο ίδιος πρόσφατα ανακοίνωσε ότι βρήκε μακεδονική γραφή
ηλικίας 102.000 ετών -βλέπετε, όταν καυχησιολογούν ψαράδες, κυνηγοί και
εθνικιστές, βγαίνει χαμένος εκείνος που μιλάει πρώτος, αφού ο δεύτερος μπορεί
πάντα να πλειοδοτήσει).
Το τρίτο σκέλος του
άλματος είναι να υποθέτουμε ότι, ακόμα κι αν το 5200 πΧ υπήρχε κάποιο ελληνικό
αλφάβητο στη σημερινή Καστοριά, από αυτό προήλθαν η Γραμμική Α’ και Β’ και το
αρχαίο ελληνικό αλφάβητο (και ότι έτσι… ανατινάζεται η θεωρία της φοινικικής
προέλευσης). Κι αυτό είναι αρκετά μεγάλο άλμα, αφού πηδάει πάνω από 4 χιλιετίες
χωρίς καμιά ένδειξη αλφαβήτου στον ελλαδικό χώρο. Αν υπήρχε (ελληνικό ή άλλο)
αλφάβητο όλες αυτές τις χιλιετίες, πώς έγινε και δεν άφησε κανένα ίχνος;
Γι’ αυτό το λόγο πιστεύω
ότι όσα γράφτηκαν για την πινακίδα του Δισπηλιού από τους ελληνοκεντρικούς
είναι «άλμα τριπλούν» της ελληναράδικης παραγλωσσολογίας: Δεν υπάρχει καμιά
απόδειξη ότι τα χαράγματα της πινακίδας αποτελούν σύμβολα που ανήκουν σε
αλφάβητο, πολύ δε περισσότερο σε ελληνικό αλφάβητο, σε μια εποχή όπου ούτε
Έλληνες υπήρχαν, ούτε αλφάβητα, και κατά συνέπεια η θεωρία για τη φοινικική
προέλευση του ελληνικού αλφαβήτου παραμένει σε ισχύ και γίνεται αποδεκτή από
όλους τους επιστήμονες.
Εξίσου αβάσιμα είναι και
τα άλλα που περιλαμβάνονται στο κείμενο του Γ. Εχέδωρου, ότι τάχα για να
δημιουργηθεί γλώσσα εκατοντάδων χιλιάδων λημμάτων «απαιτείται γλωσσική
προϊστορία τουλάχιστον 10.000 ετών (σύμφωνα με επίσημη αμερικανική γλωσσολογική
έκθεση)» -τέτοια έκθεση δεν υπάρχει και γι΄ αυτό φυσικά η παραπομπή είναι τόσο
νεφελώδης, για να κρύψει την απατεωνιά. Όμως, επειδή έχω ήδη πει πολλά δεν θα
επιμείνω περισσότερο σε αυτό το σκέλος της ανασκευής των ελληναράδικων
φαντασιώσεων, διότι γκουγκλίζοντας βρήκα ένα πολύ καλό άρθρο που απαντάει πολύ
αναλυτικά στο γλωσσικό σκέλος, οπότε σας παραπέμπω εκεί. Ίσως μάλιστα να
αρκούσε η εκτίμηση του Γ. Χουρμουζιάδη, που χαρακτήρισε όσα ελληνοκεντρικά
γράφτηκαν για την πινακίδα «βλακεία, με μεγάλο Βήτα και δύο γραμμές από κάτω! »
-αλλά δεν ξέρω πώς βγαίνουν οι δυο γραμμές στην οθόνη.
ΥΓ: Κάποια στοιχεία του
άρθρου έχουν αντληθεί από συζήτηση με τη φίλη καθηγήτρια Μαριάννα Κατσογιάννου,
που την ευχαριστώ πολύ.
ΥΓ2: Το τελευταίο λινκ του
άρθρου (προς το «πολύ καλό άρθρο») ήταν λάθος, το διόρθωσα όμως νωρίς.
Από το «Σκεπτικόν»
Η πινακίδα του Δισπηλιού
είναι ένα από τα αρχαιολογικά ευρήματα των ανασκαφών στον προϊστορικό οικισμό
της λίμνης του Δισπηλιού στην Καστοριά. Ο οικισμός ανακαλύφθηκε τυχαία το 1932
από τον καθηγητή Αντώνιο Κεραμόπουλο. Το 1992, μετά από 60 χρόνια, ξεκίνησαν
αρχαιολογικές ανασκαφές υπό τον καθηγητή προϊστορικής αρχαιολογίας του
Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Γεώργιο Χουρμουζιάδη. Η πινακίδα
είναι ξύλινη, και η χρονολόγηση με C14 έδειξε ότι πρέπει να δημιουργήθηκε στο
5260 π.Χ.
Με αφετηρία αυτό το
αναμφισβήτητα σημαντικό για την αρχαιολογία εύρημα, ξεκίνησε ένας χορός
δημοσιευμάτων (τα οποία με την διάδοση του διαδικτύου στην Ελλάδα τα τελευταία
χρόνια πολλαπλασιάστηκαν, και μάλιστα τον προηγούμενο μήνα ξεκίνησε και νέος
κύκλος διάδοσης) που προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν την πινακίδα του Δισπηλιού
ως τεκμηρίωση διαφόρων φαντασιώσεων.
Με ένα τέτοιο κείμενο θα
ασχοληθούμε σήμερα. Δεν θα δώσουμε σύνδεσμο, γιατί το κείμενο έχει αναπαραχθεί
τόσο πολύ που είναι αδύνατον να εντοπίσει κανείς την αρχική του πηγή. Μπορείτε
να το βρείτε κυριολεκτικά παντού, φυσικά χωρίς να συνοδεύεται από καμία
απολύτως κριτική. Γι’ αυτό, αναλάβαμε εμείς να το σχολιάσουμε φράση-φράση,
εντοπίζοντας τα λάθη, τις ανακρίβειες και τα ψέματα που περιέχει. Οπλιστείτε με
υπομονή, ξεκινάμε. (Για να αποφύγω τα «sic», έχω διορθώσει τα ορθογραφικά και
τυπογραφικά λάθη του πρωτοτύπου.)
«Ως γνωστόν οι προσπάθειες
μείωσης του εύρους της ιστορίας μας κρατούν από πολύ παλιά, κυρίως με την
δημιουργία του ινδοευρωπαικού μύθου, άρα της αρνήσεως της αυτοχθονίας των
Ελλήνων (κάτι που και οι ίδιοι υποστήριζαν, ότι δηλαδή ήταν αυτόχθονες),και
φυσικά με το παραμύθι του ότι οι Έλληνες άρχισαν να γράφουν με “δανεικά” από
τους Φοίνικες μόλις το 800 π.Χ.»
α) Η επίκληση θεωριών
συνωμοσίας ήδη απο την αρχή δεν είναι καλός οιωνός. Ο συγγραφέας του κειμένου
θεωρεί δεδομένο ότι γίνονται «προσπάθειες μείωσης του εύρους της ιστορίας μας».
Ποιες είναι αυτές οι προσπάθειες; Από ποιους; Εγώ πάντως δεν έχω δει καμιά
τέτοια προσπάθεια, όπως επίσης δεν έχω δει ποτέ καμιά προσπάθεια (άξια λόγου,
εννοώ) τεκμηρίωσης αυτού του αβάσιμου ισχυρισμού από όσους τον επικαλούνται.
β) Δεν υπάρχει
«ινδοευρωπαϊκός μύθος». Υπάρχει «ινδοευρωπαϊκή γλωσσολογία», η οποία είναι
κλάδος της επιστήμης της γλωσσολογίας και η οποία στηρίζεται στη συγκριτική
μελέτη των γλωσσών της ινδοευρωπαϊκής οικογένειας. Επαναλαμβάνω
αποσαφηνίζοντας: η «ινδοευρωπαϊκή θεωρία», όπως την αποκαλούν κάποιοι, είναι
γλωσσολογική επιστημονική θεωρία· δεν είναι ιστορική, ούτε ανθρωπολογική.
γ) Δεν προκύπτει από
κανένα ιστορικό στοιχείο ότι οι αρχαίοι Έλληνες ήταν αυτόχθονες. Όσοι διαλαλούν
κάτι τέτοιο συνήθως αναφέρουν ως τεκμηρίωση τον Πανηγυρικό του Ισοκράτη. Όποιος
μπει όμως στον κόπο να διαβάσει τον ίδιο το λόγο του Ισοκράτη, και όχι τα όσα
κυκλοφορούν δεξιά κι αριστερά, βλέπει ότι ο Ισοκράτης δεν αναφέρεται σε
αυτοχθονία των Ελλήνων, αλλά σε αυτοχθονία των Αθηναίων, και μάλιστα κάνοντας
αντιδιαστολή προς άλλες ελληνικές πόλεις (λέγε με «Σπάρτη»), οι κάτοικοι των
οποίων υπονοείται πως δεν είναι αυτόχθονες. Οι ειδικοί πάνω στην αρχαία
ελληνική γραμματεία λένε πως οι ρήτορες συνήθιζαν να κολακεύουν το κοινό τους
με τέτοιου είδους αποστροφές, οι οποίες φυσικά δεν έχουν καμία σχέση με την
πραγματικότητα. Αλλά, βέβαια, η νέα ελληνική μετα-μεταμοντέρνα οπτική θέλει
τους ειδικούς να είναι άσχετοι.
δ) Το ότι «οι Έλληνες
άρχισαν να γράφουν με “δανεικά” από τους Φοίνικες μόλις το 800 π.Χ.» είναι
όντως παραμύθι, με την έννοια ότι δεν υπάρχει κανείς που να υποστηρίζει κάτι
τέτοιο! Οι Έλληνες μια χαρά έγραφαν πριν το 800 π.Χ., μόνο που χρησιμοποιούσαν
άλλα συστήματα γραφής, όπως η Γραμμική Β΄, και όχι το γνωστό μας αλφάβητο.
Απλώς ο συγγραφέας του κειμένου κατασκευάζει μια δική του, παράλογη, εκδοχή της
αντίπαλης άποψης, ώστε να δείξει ότι αυτή καταρρίπτεται από μόνη της λόγω του
παραλογισμού της.
Ήδη, λοιπόν, στην πρώτη
παράγραφο του κειμένου, έχουμε μια θεωρία συνωμοσίας, μια ανακρίβεια, ένα ψέμα
και μια ανέντιμη λογική πλάνη. Ας προχωρήσουμε.
«Αυτό που είναι… ανεξήγητο
από τους πολέμιους του Ελληνισμού, είναι το εξής: Κατά τους ισχυρισμούς τους,
οι άνθρωποι αυτοί περί το 1000 π.Χ. ήταν “γιδοβοσκοί” όμως χειριζόντουσαν μια
γλώσσα απίστευτου πλούτου σε έννοιες, και λέξεις που χρειαζόνταν χιλιάδες
χρόνια γλωσσικής εξέλιξης, και επομένως ανώτερου και παλαιότερου πολιτισμού από
ό,τι θέλουν να πιστεύουμε.»
Το ίδιο μοτίβο κι εδώ:
λίγη θεωρία συνωμοσίας («πολέμιοι του Ελληνισμού»), και μια ακόμη παραποίηση
της επιστημονικής άποψης, μια που κανείς, μα κανείς, δεν ισχυρίζεται πως «οι
άνθρωποι αυτοί περί το 1000 π.Χ. ήταν “γιδοβοσκοί”». Κάποιοι προφανώς ήταν (ο πληθυσμός
έπρεπε κάπως να τρέφεται), αλλά ο μηκυναϊκός πολιτισμός, πολιτισμός γιδοβοσκών;
Μιλάμε σοβαρά;
Όσο για τη «γλώσσα
απίστευτου πλούτου σε έννοιες» και τις «λέξεις που χρειαζόνταν χιλιάδες χρόνια
γλωσσικής εξέλιξης», αυτά είναι απλώς εικασίες του αρθρογράφου, οι οποίες δεν
μπορούν να στηριχτούν διότι, πολύ απλά: ως προς την πρώτη εικασία, δεν
διαθέτουμε αρκετά προ-ομηρικά κείμενα ώστε να μπορούμε να πούμε κάτι τέτοιο,
καθώς οι επιγραφές σε Γραμμική Β΄ είναι κυρίως καταγραφές εμπορευμάτων και
συναλλαγών· και, ως προς τη δεύτερη εικασία, δεν έχει μετρηθεί ποτέ, ούτε και
μπορεί να μετρηθεί, πόσος χρόνος χρειάζεται για να εμφανιστούν κάποιες έννοιες
σε μια γλώσσα. Οι γλώσσες, γενικότερα, εξελίσσονται ανάλογα με τις ανάγκες των
κοινοτήτων που τις χρησιμοποιούν. Αν μια κοινότητα δεν έχει ανάγκη μια έννοια,
η αντίστοιχη λέξη ίσως να μην επινοηθεί ποτέ. Αν ξαφνικά μια μέρα αποκτήσει
αυτή την ανάγκη, η λέξη θα επινοηθεί αμέσως για να την εκφράσει.
Τα περί «ανώτερου και
παλαιότερου πολιτισμού από ό,τι θέλουν να πιστεύουμε» είναι και αυτά στο
πλαίσιο των θεωριών συνωμοσίας. Δηλαδή, ο ελληνικός πολιτισμός είναι ανώτερος
και αρχαιότερος απ’ ό,τι λένε οι επιστήμονες; Με ποια στοιχεία τεκμηριώνεται
κάτι τέτοιο; Και γιατί οι επιστήμονες τα κρύβουν, αντί να τρέξουν αμέσως να
ανατρέψουν την ως τώρα γνωστή ιστορία, κερδίζοντας φήμη και πλούτο; Αυτές οι
ερωτήσεις, ως συνήθως, μένουν αναπάντητες, μια που οι εθνικιστικές φαντασιώσεις
ελάχιστη σχέση έχουν με οποιαδήποτε έννοια λογικής.
Αλλά, ας πούμε ότι τα
χαράγματα που υπάρχουν πάνω στην πινακίδα είναι όντως γραφή· και ας πούμε ότι,
αφού βρέθηκε σε ελληνικό έδαφος, αυτό σημαίνει ότι ο ελληνικός πολιτισμός είναι
ο αρχαιότερος. (Επ’ ουδενί δεν σημαίνει κάτι τέτοιο, αλλά ας ακολουθήσουμε για
λίγο τον παράλογο τρόπο σκέψης όσων προβάλλουν παρόμοιους ισχυρισμούς.) Η
πινακίδα του Δισπηλιού χρονολογήθηκε στο 5260 π.Χ. Ήδη από το 1961, όμως, έχουν
ανακαλυφθεί άλλες πινακίδες με χαράγματα, οι οποίες χρονολογήθηκαν στο 5300
π.Χ. Μόνο που αυτές δεν βρέθηκαν στην Ελλάδα, αλλά στη Ρουμανία. Σημαίνει,
άραγε, αυτό ότι ο ρουμανικός πολιτισμός είναι αρχαιότερος, ανώτερος, κ.λπ.; Δεν
το νομίζω.
«Tο πρώτο γραπτό κείμενο
στην Ευρώπη βρέθηκε στο Δισπηλιό της Καστοριάς στον λημναίο προιστορικό οικισμό
το 1998, ο καθηγητής κ. Γ. Χουρμουζιάδης δήλωσε πως είναι αδύνατη η δημοσίευση
του κειμένου.»
Εδώ αρχίζουν οι υπερβολές.
Κατ’ αρχάς, δεν υπάρχει «κείμενο». Υπάρχουν χαράγματα, τα οποία μπορεί να
αποτελούν γλωσσικά σύμβολα, μπορεί και όχι. Και ακόμη κι αν αποδειχτεί κάποτε
πως είναι γλωσσικά σύμβολα, από τη στιγμή που δεν έχουν αποκρυπτογραφηθεί, δεν
μπορούμε να ξέρουμε ποια γλώσσα απεικονίζουν.
Εδώ είναι χρήσιμο να
αναφέρουμε τα λόγια του ίδιου του καθηγητή:
«Το περιεχόμενο της
πινακίδας είναι μία σειρά εγχάρακτων σημείων που ενδεχομένως να συγκροτούν ένα
σύστημα επικοινωνίας, μέσα σε εισαγωγικά, «γραφής». Τέτοια ευρήματα έχουμε κι
άλλα. Έχουμε πάρα πολλά κομμάτια κεραμικά, τα οποία έχουν χαράγματα επάνω.
Κάποια στιγμή θα δημοσιευθεί ένα υλικό που δεν είναι μόνο η πινακίδα. Άρα,
μπορεί η ανασκαφή του Δισπηλιού να πάρει μέρος σ’ αυτή τη συζήτηση που γίνεται
και αφορά από πότε ο άνθρωπος άρχισε να γράφει. Επομένως, το ερώτημά σας δεν
πρέπει να είναι τι γίνεται η πινακίδα αλλά τι γίνονται τα θέματα αυτά, που
έχουν σχέση με την «γραφή», την προϊστορική. Σήμερα, υπάρχει μία συζήτηση
πανευρωπαϊκή, η οποία τείνει να διατυπώσει την άποψη ότι ο άνθρωπος δεν έγραφε
από το 3000 ή από το 4000 π.Χ., από τις σουμεριακές πινακίδες, αλλά ότι 40000
χρόνια πριν από μας, υπήρχε ένα σύστημα γραφής.»
Ο καθηγητής, λοιπόν, είναι
πολύ προσεχτικός στη διατύπωσή του, η οποία προέρχεται από συνέντευξη που έδωσε
σε νέους ερασιτέχνες εξερευνητές από το Άργος Ορεστικό Καστοριάς, και η οποία
υπάρχει αναρτημένη στο ιστολόγιό τους, την Cyberότσαρκα (απ’ όπου πήραμε και τη
φωτογραφία, η οποία απεικονίζει αντίγραφο της πινακίδας). Και η δημοσίευση του
κειμένου είναι αδύνατη διότι, όπως ήδη είπαμε, δεν υπάρχει κείμενο. Όσο για την
«καταστροφή» της πινακίδας, ο καθηγητής λέει ότι φυσικά έχει υποστεί ζημιές.
Μιλάμε για ξύλο, το οποίο διατηρήθηκε τόσα χρόνια μόνο και μόνο γιατί ήταν
θαμμένο στη λάσπη. Το ξύλο δεν είναι μάρμαρο, ούτε χρυσός.
«Είναι εμφανές πως η όποια
επίσημη δημοσίευσή της θα ανέτρεπε όλο το ιστορικό σκηνικό περί ανακάλυψης της
γραφής, της αποτύπωσης της έναρθρης φωνής του ανθρώπου με γράμματα (και όχι με
ιδεογράμματα) και μάλιστα στο γεωγραφικό χώρο της Ελλάδας, στο γεωγραφικό χώρο
της Ευρώπης.»
Όχι, δεν είναι καθόλου
εμφανές κάτι τέτοιο. Αυτά είναι απλώς συνωμοσιολογικές εικασίες. Και,
επαναλαμβάνω: α) δεν γνωρίζουμε αν τα συγκεκριμένα χαράγματα αποτελούν γραφή,
β) σε περίπτωση που αποτελούν γραφή, δεν γνωρίζουμε τι είδους γραφή είναι (ο
ισχυρισμός ότι είναι γράμματα και όχι ιδεογράμματα, ή συλλαβογράμματα, είναι
παντελώς αστήριχτος), και γ) δεν γνωρίζουμε ποια γλώσσα απεικονίζουν (αν
απεικονίζουν).
«Θα ανατρέπονταν δηλαδή η
θεωρία πως οι Έλληνες έλαβαν και αυτοί το φως εξ ανατολάς (από βαβυλώνιους,
σουμέριους, φοίνικες κλπ.!) και θα έπρεπε να καλύψουν το μεγάλο κενό των
τεσσάρων χιλιάδων χρόνων, όταν δηλαδή, οι ανατολικοί λαοί εκφράζονταν με
ιδεογράμματα, οι Έλληνες έγραφαν με συλλαβές όπως σήμερα. Είναι καταφανές ότι
αυτό δηλώνει πρώιμο στάδιο σκέψης και πολιτισμού.»
Πάντοτε είχα την απορία τι
ακριβώς σημαίνει για έναν πολιτισμό να «λαμβάνει το φως». Οι πολιτισμοί δεν
είναι κεριά στον Επιτάφιο· όσο συνυπάρχουν, αλληλεπιδρούν, κάτι που μπορεί να
έχει διάφορες συνέπειες. Επίσης, δεν καταλαβαίνω σε τι θα μείωνε τον αρχαίο
ελληνικό πολιτισμό η παραδοχή ότι μπορεί να πήρε και κάποια στοιχεία από άλλους
πολιτισμούς με τους οποίους ήρθε σε επαφή. Αυτό για το κενό των τεσσάρων
χιλιάδων χρόνων είναι συμπέρασμα βασισμένο σε εικασία· και, βέβαια, οι Έλληνες
σήμερα δεν γράφουν με συλλαβές, αλλά με γράμματα τα οποία απεικονίζουν
φθόγγους.
«Σύμφωνα με τη σημερινή
θεωρία – που διδάσκεται στα ελληνικά σχολεία – οι Έλληνες έμαθαν γραφή περί το
800 π.Χ. από τους Φοίνικες. Εκείνο που δεν μπορούν να μας εξηγήσουν πως είναι
δυνατόν η ελληνική γλώσσα να έχει 800.000 λήμματα,πρώτη γλώσσα στον πλανήτη,
όταν η αμέσως επόμενη έχει 250.000 λήμματα.»
Εδώ οι ανακρίβειες και οι
λογικές πλάνες συνεχίζονται.
α) Η ισχύουσα επιστημονική
θεωρία δεν λέει αυτό που ισχυρίζεται ο αρθρογράφος. Οι Έλληνες δεν «έμαθαν
γραφή» από τους Φοίνικες (μόνο ένας ανιστόρητος θα ισχυριζόταν κάτι τέτοιο),
αλλά δανείστηκαν σύμβολα από την τότε φοινικική γραφή και τα χρησιμοποίησαν για
να φτιάξουν, περίπου το 800 π.Χ., την πρώτη γνωστή αλφαβητική γραφή, δηλαδή μια
γραφή στην οποία κάθε σύμβολο απεικονίζει έναν φθόγγο (οι Φοίνικες τα
χρησιμοποιούσαν για να απεικονίζουν συλλαβές).
β) Η ελληνική γλώσσα δεν
έχει, ούτε είχε ποτέ, 800.000 λήμματα, και φυσικά δεν είναι η πρώτη γλώσσα στον
πλανήτη σε αριθμό λημμάτων. Αυτήν τη διάκριση την έχει η αγγλική γλώσσα, η
οποία, σύμφωνα με μια μέτρηση, πρόσφατα ακούστηκε ότι ξεπέρασε τα 500.000
λήμματα (αν και αυτές οι μετρήσεις δεν είναι ποτέ ακριβείς), πράγμα καθόλου
περίεργο, καθώς είναι η γλώσσα που χρησιμοποιείται περισσότερο στον πλανήτη
σήμερα. Αλλά αυτή η διάκριση είναι, τελικά, άνευ νοήματος, καθώς κανείς δεν
χρησιμοποιεί όλες τις λέξεις της γλώσσας του, παρά μόνο όσες του είναι χρήσιμες
στο εκάστοτε γλωσσικό περιβάλλον. Επιπλέον (και αυτό είναι ιδιαίτερα
σημαντικό), δεν χρησιμοποιούν όλοι οι λεξικογράφοι σε όλες τις γλώσσες τον όρο
«λήμμα» με τον ίδιο τρόπο. Επομένως, καλό θα είναι να σταματήσουμε αυτή την
ανοησία τού να προσπαθούμε να αξιολογήσουμε μια γλώσσα με αποκλειστικό γνώμονα
τον αριθμό των λέξεων ή των λημμάτων της, και αντ’ αυτού ας επικεντρωθούμε στη
σωστή, σαφή και ευφάνταστη χρήση της.
«Πως είναι δυνατόν να
γράφηκαν τα Ομηρικά έπη περί το 800 π.Χ. όταν δηλαδή έμαθαν να γράφουν οι
Έλληνες; Παρουσιάστηκαν ξαφνικά οι αρχαίοι Έλληνες στο ιστορικό προσκήνιο τον
8ο αιώνα π.Χ., με γλώσσα εκατοντάδων χιλιάδων λημμάτων, που για να δημιουργηθεί
απαιτείται γλωσσική προϊστορία τουλάχιστον 10.000 ετών (σύμφωνα με επίσημη
αμερικανική γλωσσολογική έκθεση).»
Για άλλη μια φορά, οι
οπαδοί του γλωσσικού εθνικισμού συγχέουν τη γλώσσα με τη γραφή. Είπαμε ήδη ότι
δεν έμαθαν να γράφουν το 800 π.Χ. οι Έλληνες (άλλωστε, έχουμε κείμενα στην
αποδεδειγμένα ελληνική Γραμμική Β΄ από το 1450 π.Χ.). Αλλά, ακόμη κι αν ήταν
έτσι, δηλαδή ακόμη κι αν οι Έλληνες μάθαιναν ξαφνικά να γράφουν το 800 π.Χ., τι
τους εμπόδιζε να έχουν ήδη μια μακρόχρονη προφορική παράδοση, με πλούσιο
λεξιλόγιο; Και λέγοντας «πλούσιο», δεν εννοώ λεξιλόγιο «εκατοντάδων χιλιάδων
λημμάτων», βέβαια· αυτά είναι φαντασιώσεις.
Όσο για την «γλωσσική
προϊστορία τουλάχιστον 10.000 ετών»:
α) αυτή δεν αποκλείεται,
καθώς όπου υπάρχουν ανθρώπινες κοινωνίες υπάρχει και μια κάποιας μορφής γλώσσα,
β) αυτή δεν προϋποθέτει
ανάπτυξη προηγμένου συστήματος γραφής,
γ) ποια ακριβώς «επίσημη
αμερικανική γλωσσολογική έκθεση» το αναφέρει αυτό; σε ποιο επιστημονικό
περιοδικό περιέχεται; σε ποιο πανεπιστήμιο έχει εκδοθεί;
«Η αγγλική γλώσσα είναι
1.600 ετών και έχει 48% ελληνικές λέξεις με σύνολο λημμάτων 240.000. Η
γερμανική είναι 1.700 ετών και έχει 250.000 λήμματα με ελληνικές λέξεις 46%.»
Επιτέλους, ένα ψήγμα
αλήθειας, που όμως πνίγεται αμέσως σε έναν ωκεανό ψεύδους. Όντως, η αγγλική
γλώσσα έχει ιστορία περίπου 1.600 ετών, και η γερμανική περίπου 1.700 ετών (αν
αφαιρέσουμε την υποθετική περίοδο της Πρωτογερμανικής, για την οποία δεν έχουμε
τεκμήρια). Αλλά αυτά τα τερατώδη ποσοστά ελληνικών λέξεων σε αυτές τις γλώσσες,
πώς προέκυψαν; Ποια σοβαρή γλωσσολογική μελέτη κατέληξε σ’ αυτά; Ο μόνος τρόπος
να φτάσει κανείς σε αυτό το νούμερο είναι να προσμετρήσει όλες τις λατινογενείς
λέξεις στις ελληνικές, πράγμα που αποτελεί λαθροχειρία του χειρίστου είδους.
Και αν αυτό μπορεί να γίνει για την αγγλική, που κατά το ήμισυ προέρχεται από
τη γαλλική, η οποία είναι λατινογενής γλώσσα, σίγουρα δεν μπορεί να γίνει για
τη γερμανική. Όσο για τον αριθμό των λημμάτων, αν πάρουμε ως μέτρο σύγκρισης τα
λεξικά (και αφού θυμίσω ότι αυτές οι συγκρίσεις δεν έχουν νόημα), έχουμε:
Oxford English Dictionary ― 300.000 λήμματα
Merriam-Websters ― 470.000 λήμματα
Deutsches Wörterbuch ― 330.000 λήμματα
Academic Dictionary of Lithuanian ― 500.000 λήμματα
Λεξικό της Νέας Ελληνικής
Γλώσσας (Μπαμπινιώτης) ― 150.000 λήμματα.
Επιπλέον, τα 150.000
λήμματα του Μπαμπινιώτη, όπως αναφέρεται στην εισαγωγή του λεξικού,
περιλαμβάνουν τα κυρίως λήμματα, τα ενδολήμματα, τα υπολήμματα και τα
υποσελίδια λήμματα, καθώς επίσης και κύρια ονόματα και ακρωνύμια, ενώ στο
Λεξικό της Οξφόρδης, με αυτές τις προσθήκες στον υπολογισμό, ο αριθμός των
λημμάτων ξεπερνά τις 600.000. Με αυτό δεν εννοώ, φυσικά, ότι η ελληνική γλώσσα
είναι κατά οποιαδήποτε έννοια κατώτερη· απλώς θέλω να τονίσω αυτό που είπα και
προηγουμένως, δηλαδή ότι ο αριθμός των λημμάτων μιας γλώσσας δεν λέει απολύτως
τίποτε για την αξία και τη χρησιμότητά της.
«Η ομηρική γλώσσα τι
ηλικία έχει; Έμαθαν να γράφουν οι Έλληνες από τους ανατολικούς λαούς και
ξαφνικά έγραψαν τα ομηρικά έπη που έχουν ιστορικό βάθος τριών χιλιάδων ετών;»
Κάποιοι, φαίνεται,
αρνούνται να κατανοήσουν ότι άλλο η γλώσσα, και άλλο η γραφή, όσες φορές κι αν
τους το εξηγήσουν. Επίσης (για άλλη μια φορά), κανείς δεν ισχυρίζεται ότι οι
Έλληνες «έμαθαν να γράφουν από τους ανατολικούς λαούς».
«Τι είναι αυτό που
προβληματίζει τους ιστορικούς; Μήπως γιατί δεν χάθηκαν στη σκόνη της ιστορίας
και οι Έλληνες όπως οι Χαναναίοι, οι Σουμέριοι, οι Βαβυλώνιοι, οι Φοίνικες
κλπ.;»
Και γιατί να προβληματίζει
τους ιστορικούς το ποιος λαός «χάθηκε στη σκόνη της ιστορίας» και ποιος όχι; Τι
τους νοιάζει; Οι ιστορικοί μελετούν το παρελθόν. Το παρελθόν είναι δεδομένο. Τα
υπόλοιπα κινούνται στη σφαίρα της συνωμοσιολογίας.
Συμπερασματικά, ο θόρυβος
γύρω από την πινακίδα του Δισπηλιού είναι άλλη μια προσπάθεια των
«ελληνοκεντρικών» (ό,τι κι αν σημαίνει αυτό) συμπολιτών μας να πείσουν τους
εαυτούς τους (γιατί με τέτοιας ποιότητας επιχειρήματα δεν μπορούν να πείσουν
κανέναν άλλον) ότι ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός είναι ο αρχαιότερος και ο
τελειότερος που υπήρξε ποτέ στη γη, ότι η ελληνική γλώσσα είναι η σπουδαιότερη
και η πλουσιότερη στον κόσμο, και ότι οι ίδιοι, μόνο και μόνο επειδή έτυχε να
γεννηθούν σ’ αυτόν εδώ τον τόπο και να μιλάνε αυτήν εδώ τη γλώσσα, δικαιούνται
να βλέπουν όλους τους άλλους λαούς αφ’ υψηλού και να τους θεωρούν κατώτερους.
Έτσι φαίνεται πως αναπληρώνουν το κενό που υπάρχει μέσα τους λόγω του
συμπλέγματος κατωτερότητας που τους διακατέχει επειδή όλη την ώρα συγκρίνουν τη
σύγχρονη Ελλάδα με την αρχαία, ή με τα κράτη του δυτικού κόσμου, που τα βλέπουν
συνήθως με φθόνο.
Πηγές εικόνων:
https://www.facebook.com/OlympioiTheoiEMegaleApate?fref=photo
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου