Ο Όμηρος έδωσε μορφή στους "αρχαίους" Έλληνες θεούς...

Ο Πλούταρχος
(εικόνα από την βικιπαίδεια)

Γνωστή η διαφωνία του Πλούταρχου με τον Ηρόδοτο. Ο Πλούταρχος τον κρίνει ως «κακοήθη» σε πολλά σημεία. Έγραψε και ξέχωρο βιβλίο, «Περί της Ηροδότου κακοηθείας». Θα πρέπει λοιπόν να συμπεράνουμε πως όταν οι δυο αντιφατικοί συγγραφείς συμφωνούν σε κεφαλαιώδη σημεία, λίγος χώρος μένει για αμφισβήτηση εκ μέρους μας.

Ο Ηρόδοτος.
η εικόνα, από εδώ

Με μια εκπληκτική του δήλωση, ο Ηρόδοτος διαβεβαιώνει πως ήταν οι ποιητές Όμηρος και Ησίοδος που ουσιαστικά δημιούργησαν τους θεούς, μια που πριν από αυτούς λατρευόταν απρόσωπα, χωρίς να έχουν ειδικά χαρακτηριστικά.

Από πού ήρθε κάθε θεός, αν όλοι υπήρχαν ανέκαθεν, πως έμοιαζαν μερικών οι μορφές τους, δεν το γνωρίζανε» [οι Έλληνες] «μέχρι πρότινος,  μέχρι  χτες σα να λέμε. Νομίζω  πως ο  Ησίοδος και  ο Όμηρος δεν είναι παλιότεροι από τετρακόσια χρόνια»[από την εποχή του, δηλ το 450 πΧ (+-)] «Αυτοί είναι που έπλασαν την  θεογονία για τους  Έλληνες  και απέδωσαν στους θεούς  τα ονόματα, τον τρόπο λατρείας» [τιμάς] «τις ειδικότητές τους» [τέχνας] «και τη μορφή τους. Όσο για τους ποιητές που λέγονται αρχαιότεροι από αυτούς τους» [δυο] «άντρες» [εννοεί τα Ορφικά κλπ]  «νομίζω  πως είναι πιο σύγχρονοι»[1]

Ποιος ακούει τον Πλούταρχο, θα πείτε τώρα, που ήταν και ιερέας των Δελφών... μμμ.... για να δούμε:

Όχι μόνο λοιπόν, συμφωνεί πως ήταν ο Όμηρος που έδωσε πρώτος ανθρώπινη μορφή στους θεούς, αλλά προσθέτει πως μετά από την ποίησή του πήραν οι άνθρωποι την ιδέα να τους κάνουν αγάλματα!

« [Ο Όμηρος] ετόλμησε δε και θεοίς μορφάς ανθρώπων εικάσαι...» [2] ... τόλμησε να αποδώσει στους θεούς μορφές ανθρώπων...

Το εξηγεί καλύτερα αλλού:

«Επειδή όμως η ποίηση χρειαζόταν θεούς που ενεργούν, τους έδωσε [ο Όμηρος] σώματα, για να δώσει στους ακροατές μια ιδέα της ύπαρξής τους. Και επειδή δεν υπάρχει άλλο σώμα εκτός από το ανθρώπινο που να μπορεί να αναλυθεί επιστημονικά και λογικά, με τέτοιο σώμα απεικόνισε κάθε ένα θεό, μεγαλώνοντάς το βέβαια σε μέγεθος και ομορφιά. Αλλά, κάνοντας αυτό, ταυτόχρονα ουσιαστικά υπέδειξε το να στήνονται εικόνες και αγάλματα των θεών με μορφή ανθρώπινη, ώστε να θυμίζουν την ύπαρξη θεών και σε όσους δεν σκέφτονται και πολύ». Παρακάτω, λέει καθαρά πως, κανονικά, ο «πρώτος θεός» είναι: «ασώματον όντα και νοήσει μόνον καταληπτόν», αναγνωρίζοντας την σύμβαση που εγκαινίασε ο Όμηρος. [3]

Κυκλαδικό ειδώλιο
Η εικόνα από εδώ

Όλα αυτά επιβεβαιώνονται αρχαιολογικά. Κανένα προομηρικό άγαλμα ή ειδώλιο δεν μπορεί να ταυτιστεί με κάποιον θεό, ούτε και οι πολυπληθείς «κούροι» και «κόρες»...

Γραπτές μαρτυρίες μιλάνε για άμορφα, ή με μορφή γεωμετρικών σχημάτων,  αγάλματα θεών που ήταν ήδη αρχαία την εποχή που τα περίγραψαν οι συγγραφείς. (ειδικά ο Παυσανίας) Οι πιστοί τα θεωρούσαν ιερώτατα.

Όπως βλέπουμε, η «αρχαία μας θρησκεία» δεν είναι και τόσο αρχαία τελικά... μέχρι πρότινος,  μέχρι  χτες σα να λέμε...

---

[1] Ηρόδοτος 2. 52-53

[2] Πλούταρχος, «Περί Ομήρου» Β, 216.

[3] Πλούταρχος, «Περί Ομήρου» Β, 113-114