Το εύρημα του Σλήμαν, όπως το αποτύπωσε ένας ζωγράφος επιτόπου. Είναι η μοναδική εικόνα που διαθέτουμε. Δεν μας πείθει για Αγαμέμνων, και πιθανότατα πρόκειται για... γυναίκα. |
Μέσα στη μανία τους να δείξουν πως κάποιος κατατρέχει τον Ελληνισμό και μας κρύβει τα εκπληκτικά επιτεύγματα της απώτερης ιστορίας μας, οι “Γνήσιοι Έλληνες” προσπάθησαν απεγνωσμένα να μας πείσουν πως στις Μυκήνες υπάρχει μια μούμια, και πως αυτή είναι του Αγαμέμνονα.
Την βρήκε λένε ο Σλήμαν, και μετά ‘κάποιοι’ την εξαφάνισαν!
Η αλήθεια, όπως θα δείτε παρακάτω, είναι πως ο Σλήμαν δεν βρήκε καμία μούμια, ούτε ποτέ αποκάλεσε το εύρημά του έτσι. Βρήκε ένα κάπως διατηρημένο κεφάλι νεκρού -ή το πιθανότερο νεκρής- το οποίο, δήλωνε πως “έμοιαζε με την εικόνα που είχε στο μυαλό του για τον Αγαμέμνονα”, πράγμα για το οποίο η ίδια η εικόνα της “μούμιας” δεν μας πείθει. (Ο ρομαντισμός της, τότε, αρκετά τυχοδιωκτικής αρχαιολογίας…) Το σώμα της, όπως βλέπετε και στην ζωγραφική της αποτύπωση, που έγινε πάραυτα, είναι ήδη αποσυντεθειμένο. Το επίσημο όνομα της “μούμιας” όπως την κατέταξαν οι αρχαιολόγοι, είναι “Νεκρός Φ”
Στη συνέχεια η “μούμια” εξαφανίστηκε Το πιθανότερο είναι να αποσυντέθηκε με το που ήρθε σε επαφή με την ατμόσφαιρα. (το κεφάλι καλύπτονταν από χρυσή μάσκα) Όπως φαίνεται η αποσύνθεση είχε αρχίσει αμέσως, μια που ο Σλήμαν κάλεσε έναν φαρμακοποιό να την σώσει με κάποιο συντηρητικό. Τα μέσα και οι γνώσεις της εποχής βέβαια ήταν περιορισμένα, αλλά ούτε και ανάλογη πείρα υπήρχε.
Ακόμα και η ενέργεια του Σλήμαν να κλείσει τα λείψανα σε γύψινο κιβώτιο “μαζί με το χώμα που τα κάλυπτε για αιώνες” δείχνει μια απελπισμένη προσπάθεια να τα σώσει, επαναφέροντάς τα -αφελώς, μια που η έκθεση στην ελεύθερη ατμόσφαιρα ήταν πια γεγονός- στις συνθήκες που τα διατήρησαν επί χιλιετίες.
Η πιθανότητα να μπερδεύτηκε με άλλους σκελετούς δεν αναιρεί το ότι έχει μάλλον αποσυντεθεί, μια που σήμερα δεν είναι πουθενά αναγνωρίσιμη ανάμεσα στο σύνολο των σκελετικών καταλοίπων των Μυκηνών. Ο Σλήμαν άλλωστε, δεν παρέμεινε στις Μυκήνες για να παρακολουθήσει την πορεία του ευρήματος, αν και όπως είπαμε, αυτό μάλλον έπαψε πολύ σύντομα να ...υπάρχει.
Το πόσο μπερδεμένα και ασαφή μπορεί να είναι τέτοιου είδους ευρήματα μας το περιγράφει η αρχαιολόγος Α. Μπιλίτου:
“Ένας τάφος, όπως θα δούμε, δεν προοριζόταν για μια μόνο ταφή. Σύμφωνα με τα έθιμά τους οι Μυκηναίοι άνοιγαν και ξανάνοιγαν τους τάφους προκειμένου αυτοί να δεχτούν μεγάλο αριθμό νεκρών. Στην περίπτωση αυτή, τα οστά των προηγούμενων ταφών παραμερίζονται στην άκρη για να κάνουν χώρο για την καινούργια ταφή. Συνεπώς η αδιατάρακτη ταφή σε έναν τάφο συνήθως είναι και η τελευταία χρονολογικά. /.../ Οι Μυκηναίοι τιμούσαν τους νεκρούς τους τελώντας νεκρόδειπνα, απομεινάρια των οποίων βρίσκουμε αναμειγμένα με τα σκελετικά κατάλοιπα (π.χ οστά ζώων). Οι πρακτικές αυτές των μαζικών ταφών οδήγησαν πολλές φορές στην καταστροφή τόσο των λειψάνων όσο και των αντικειμένων, γεγονός που δυσκολεύει την αρχαιολογική έρευνα.” Παρακάτω διαβάστε το λεπτομερές άρθρο της Μπιλίτου από το πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, που το πήρα από εδώ,
“Ένας τάφος, όπως θα δούμε, δεν προοριζόταν για μια μόνο ταφή. Σύμφωνα με τα έθιμά τους οι Μυκηναίοι άνοιγαν και ξανάνοιγαν τους τάφους προκειμένου αυτοί να δεχτούν μεγάλο αριθμό νεκρών. Στην περίπτωση αυτή, τα οστά των προηγούμενων ταφών παραμερίζονται στην άκρη για να κάνουν χώρο για την καινούργια ταφή. Συνεπώς η αδιατάρακτη ταφή σε έναν τάφο συνήθως είναι και η τελευταία χρονολογικά. /.../ Οι Μυκηναίοι τιμούσαν τους νεκρούς τους τελώντας νεκρόδειπνα, απομεινάρια των οποίων βρίσκουμε αναμειγμένα με τα σκελετικά κατάλοιπα (π.χ οστά ζώων). Οι πρακτικές αυτές των μαζικών ταφών οδήγησαν πολλές φορές στην καταστροφή τόσο των λειψάνων όσο και των αντικειμένων, γεγονός που δυσκολεύει την αρχαιολογική έρευνα.” Παρακάτω διαβάστε το λεπτομερές άρθρο της Μπιλίτου από το πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, που το πήρα από εδώ,
καθώς και το εκτενές άρθρο των “ΕΛΛΗΝΙΚΑ HOAXES”, εδώ.
Η περιγραφή της "μούμιας" από τον Σλήμαν, που θα διαβάσετε παρακάτω, πιο πολύ περιγράφει την μάσκα του, παρά το κρανίο που σκέπαζε... |
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 2012
ΤΑ ΣΚΕΛΕΤΙΚΑ
ΚΑΤΑΛΟΙΠΑ ΤΟΥ
ΤΑΦΙΚΟΥ ΚΥΚΛΟΥ Α
ΤΩΝ ΜΥΚΗΝΩΝ
ΑΠΟ ΤΟΝ 19ο ΣΤΟΝ 21ο ΑΙΩΝΑ
ΚΑΤΑΛΟΙΠΑ ΤΟΥ
ΤΑΦΙΚΟΥ ΚΥΚΛΟΥ Α
ΤΩΝ ΜΥΚΗΝΩΝ
ΑΠΟ ΤΟΝ 19ο ΣΤΟΝ 21ο ΑΙΩΝΑ
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΠΙΛΙΤΟΥ
(Απόσπασμα)
“Ο νεκρός Φ έχει απασχολήσει κατά καιρούς πολλούς μελετητές. Η σορός που ήρθε στο φως ήταν τόσο καλά διατηρημένη που ο Schliemann έγραφε πως «το χρώμα της σορού μοιάζει πάρα πολύ με αυτό που έχουν οι αιγυπτιακές μούμιες». Έκτοτε ο νεκρός Φ έχει περάσει στην βιβλιογραφία ως «η μούμια των Μυκηνών», παρότι ο Schliemann ποτέ δεν χρησιμοποίησε αυτό τον χαρακτηρισμό για τα λείψανα αυτά, καθώς η σορός δεν φέρει κανένα στοιχείο ταρίχευσης.
Είναι αναμφισβήτητο ωστόσο ότι ο ανασκαφέας ήταν ιδιαίτερα ενθουσιασμένος για την καλή κατάσταση στην οποία βρίσκονταν τα λείψανα. Μάλιστα λέγεται ότι ζήτησε από έναν φαρμακοποιό της περιοχής να κάνει ό,τι περνά από το χέρι του για να τα διατηρήσει και στη συνέχεια τα τοποθέτησε σε μια γύψινη θήκη μαζί με το χώμα που τα κάλυπτε για αιώνες. Τόσο πολύ εντυπωσιάστηκε από «το στρογγυλό πρόσωπο που διατηρούσε όλη του τη σάρκα» και από «τα δύο μάτια που ήταν ακόμη απολύτως ορατά» που παρήγγειλε σε έναν καλλιτέχνη από το Ναύπλιο να ζωγραφίσει το εύρημα, ενώ ο ίδιος έγραφε χαρακτηριστικά:
«αυτός ο νεκρός, μοιάζει πάρα πολύ με την εικόνα που είχα για τον Αγαμέμνονα στο μυαλό μου».
Ο νεκρός ήταν πλουσιότατα κτερισμένος. Ξίφη με χρυσή διακόσμηση, τρία χρυσά και τέσσερα αργυρά κύπελλα είναι μερικά από αυτά. Το πρόσωπό του εκάλυπτε το χρυσό προσωπείο, και το στέρνο του μια χρυσή πανοπλία, πάνω στην οποία ήταν τοποθετημένη μια εξαγωνική ξύλινη πυξίδα, ύψους 0,09μ, με χρυσή επένδυση που απεικονίζει λέοντες να ορμούν σε θηλαστικά σε δασώδες τοπίο.
Το γεγονός ότι η προσωπίδα του νεκρού Τ επικράτησε να αναφέρεται ως η «μάσκα του Αγαμέμνονα», μάλλον οφείλεται στην σύγχυση του Schliemann από το γεγονός ότι αυτό του δεύτερου είναι πιο όμορφο από αυτό του Φ. Ο ίδιος δείχνει να μπερδεύεται μέσα στα επόμενα χρόνια σχετικά με το ποιο προσωπείο αντιστοιχεί σε ποιον νεκρός. Δεν είναι τυχαίο που ο Schliemann μετά την αποκάλυψη του νεκρού Φ έφυγε από τις Μυκήνες νιώθοντας ότι η αποστολή του έχει τελειώσει και πως πρέπει να διοχετεύσει την ενέργειά του αλλού.
Όταν το 1997 τα λείψανα βγήκαν από την γύψινη θήκη για να μελετηθούν τίποτα από αυτό που αντίκρισαν οι οστεολόγοι δεν ανταποκρινόταν στην ζωηρή περιγραφή του Schliemann. Αντί για 32 δόντια, εμφανίστηκαν μόνο 5, εκ των οποίων δύο χρησιμοποιήθηκαν στην ανάλυση της ισοτοπικής αναλογίας του στροντίου και ήταν ανάμεσα στα δείγματα που χαρακτηρίστηκαν ως μη αυτόχθονας. Το διαφορετικό χρώμα στο σμάλτο και το επίπεδο της φθοράς μάλιστα υπονοεί πως ανήκουν σε δύο διαφορετικά άτομα. Ένα τουλάχιστον από αυτά τα άτομα θα πρέπει να εκπροσωπεί τον νεκρό Φ. Ακόμη, στην γύψινη θήκη βρέθηκε ένα θραύσμα του ισχιακού οστού της λεκάνης που μάλλον ανήκει σε γυναίκα. Η μία από τις ομάδες των δοντιών δίνει στον νεκρό ηλικία περίπου 30 χρόνων, συνεπώς αν τα δόντια ανήκουν στην κάτοχο του ισχιακού οστού, τότε αυτή πρέπει να ήταν 30 ετών όταν πέθανε.
Υπάρχει ωστόσο η περίπτωση η περίφημη σορός να έχει τοποθετηθεί λανθασμένα αλλού μέσα στις αποθήκες του ΕΑΜ, όπως συνέβη στην περίπτωση του τάφου VΙ για την οποία θα υπάρξει εκτενής αναφορά παρακάτω. Όπως και να έχει, εάν ανάμεσα στα λείψανα εκπροσωπείται ο νεκρός Φ, τότε υπάρχει μια μεγάλη πιθανότητα, αυτός να είναι γυναίκα.”
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου