Την τέχνη την πήραμε στα χωρατά·
ο καθένας γράφει και ζωγραφίζει.
Δεν υπάρχει ανοησία, ξυπνάδα, κρυάδα, κουβέντα
νερουλιασμένη, που να μη γίνεται βιβλίο·
γυναικολογήματα, λόγια αδιαφόρετα, σαν
εκείνα που λέγει όλος ο κόσμος, γίνουνται αξιομνημόνευτα πράματα!
Κι όλα τούτα
γραμμένα με τον πιο άτεχνο τρόπο.
Όσοι διαβάζουνε, άλλοι τόσοι γράφουνε.
Κανένας δεν έχει πια παράπονο,
και καμαρώνουμε.
Άνθρωποι που δεν είναι ούτε καν
για αναγνώστες, γίνουνται συγγραφείς.
Ανακαλύψανε το δυτικό πόλο, γιατί το
βόρειο και το νότιο τον βρήκανε πια, θέλω να πω για την πραγματικότητα, την
ξώπετση και την εξωτερική, τη χεροπιαστή πραγματικότητα.
Οι δε περισσότεροι απ’
όσους κρίνουνε, οι δικαστές κι οι ελλανοδίκες να πούμε της τέχνης, αυτοί
γράφουνε, γράφουνε, τι ψυχολογίες, τι υποσυνείδητα, τι ιψενικά τρίγωνα, τι
πασχαλικά τετράγωνα, τι σοφίες που τρέμει ο κόσμος, τι θεωρίες, φοβερά πράματα!
Κι όλα τούτα, για τίποτα.
Μα τι πράμα είναι η Τέχνη; Χαμπάρι! Πέρα βρέχει!
Παίρνουνε το έργο, συνοφρυώνουνται σαν το γιατρό, πιάνουνε ύστερα το νυστέρι
και το κάνουνε κιμά, ψιλόν ψιλό, για να
τον χωνέψει το κοινό, που δεν μπορεί να φάει το ψαχνό αλιάνιστο.
Τι είπε ο
Προυστ, τι έκανε ο Μποντελέρ, σε πόσες εκδόσεις βγήκε ο τάδες;
Επιστήμη, κύριε,
εδώ δεν περνάνε αφέλειες!
Με τέτοια λοιπόν καθοδήγηση, γέμισε ο κόσμος από
λογής λογής ξεράσματα και χαρτοφάναρα.
Λοιπόν έτσι θα ανεβάσετε το
ιδεώδες της ζωής;
Με τέτοια έμπλαστρα θα γιατρέψετε τη σακατεμένη ανθρωπότητα,
που τη δέρνει, την κακομοίρα, η ψευτιά κι η απάτη;
Κι εσείς δος του ψευτιά στην
ψευτιά και φαρμάκι αντίς για θροφή!
Γαργαλίζετέ την, αυτή την υστερική γυναίκα,
ξεθεώσετέ την με πρόστυχα ερωτικά σαλιαρίσματα, που κι αυτά είναι χοντροκομμένα
και μπουνταλάδικα, αποτελειώστε αυτό το ψοφίμι με τα ναρκωτικά σας, που ’χουνε
τόση πέραση.
Εσείς λοιπόν είσαστε οι ήρωες του
πνεύματος, οι παιδαγωγοί, κείνοι που ομορφαίνουνε τη ζωή και την κάνουνε
πολύτιμη;
Μα εσείς είσαστε πάμφτωχοι, ανθρωπάκηδες συμβιβαστικοί, ευνούχοι που
τυραννάτε τα νιάτα και θα τα ρίξετε στην απελπισία, άμα περάσει η πρώτη ζάλη.
Φώτης Κόντογλου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου