Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή. Οι σχέσεις του με το Τρίτο Ράιχ και την Οθωμανική Αυτοκρατορία

Ποιος ήταν ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή; (1873-1950) 
Α, θα σας πουν, ήταν ο Έλληνας μαθηματικός που έμαθε στον Αϊνστάιν την θεωρία της σχετικότητας και διακρίθηκε στο “εξωτερικό”.

Ας δούμε κατ΄αρχάς σε ποιο περιβάλλον μεγάλωσε αυτό το Ιερό Τέρας... Οι Καραθεοδωρήδες δεν συμβούλευαν μονο τον Αϊνστάιν, αλλά και τους Σουλτάνους, πράγμα που τους οδήγησε στις ανώτερες θέσεις της Υψηλής Πύλης.

Τις θέσεις αυτές τις διατήρησαν πολύ μετά και από την δημιουργία του Νεοελληνικού Κράτους.

Ο Καραθεοδωρή, ήταν ένας τυπικός Φαναριώτης, μια κατηγορία Ελλήνων όχι σαν τις άλλες...

Ο πατέρας του Κ. Καραθεοδωρή, Στέφανος Καραθεοδωρή, (1789 - 1867) ήταν νομικός από την Κωνσταντινούπολη Εργάστηκε ως διπλωμάτης για την Οθωμανική Αυτοκρατορία, αρχικά ως γραμματέας και κατόπιν ως πρέσβης του Σουλτάνου στις Βρυξέλλες, την Αγία Πετρούπολη και το Βερολίνο. Αναφέρεται επίσης (κάπως αντιφατικά) πως είχε την εύνοια του Σουλτάνου Μαχμούτ Β΄ και έγινε ιδιαίτερός του γιατρός.

Ο θείος του Κ. Καραθεοδωρή, Αλέξανδρος - Στέφανος Καραθεοδωρής πασάς, (1833 - 1906) ήταν διπλωμάτης και πολιτικός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και διετέλεσε Ηγεμόνας Σάμου και Γενικός Διοικητής Κρήτης (Βαλής).

Είχε άμεση συμμετοχή σε διπλωματικό και διοικητικό επίπεδο ως εκπρόσωπος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στα σημαντικότερα γεγονότα της εποχής του, την Κρητική επανάσταση του 1866 την Συνθήκη του Βερολίνου και τον Ρωσοτουρκικό πόλεμο (1878) την σύμβαση της Χαλέπας (1878) και τον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897.

Υπήρξε πρέσβυς της Τουρκίας στη Ρώμη, καθώς και Υφυπουργός και στη συνέχεια Υπουργός εξωτερικών.

Είχε και λογοτεχνικές ανησυχίες, μια που μετάφρασε στα Ελληνικά έργα Περσών και Αράβων ποιητών.

Ο αδελφός του Αλέξανδρου, ο Κωνσταντίνος Σ. Καραθεοδωρή υπήρξε μηχανικός γεφυροποιός που διετέλεσε επίσης Ηγεμόνας Σάμου.

Πως ο Κ. Καραθεοδωρής αντιμετώπισε το Γ’ Ράϊχ, στό οποίο έζησε σε όλην την διάρκεια της διδασκαλίας του, ως καθηγητής στό Μόναχο από το 1933 έως το 1945;

(Ακολουθεί κείμενο από το άρθρο του ιστολογίου “Νέα πνευματική Αντίδραση”)
Ο Καραθεοδωρής συνταξιοδοτήθηκε από το πανεπιστήμιο του Μόναχου τόν Αύγουστο του 1938. Το 1936 και 1937 επισκέφθηκε και πάλι τις ΗΠΑ, δίνοντας διαλέξεις, ειδικά στο πανεπιστήμιο Χάρβαρντ για τα 300 χρόνια από την ίδρυση του περίφημου αυτού πανεπιστημίου. Πέρασε ολόκληρο εξάμηνο στο πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν ως επισκέπτης καθηγητής. Θα ήταν δυνατόν κάλλιστα να είχε παραμείνει διδάσκοντας στην Αμερική, διότι και χρηματικά, αυτό συνέφερε την σταδιοδρομία του. Όμως επέστρεψε στην χιτλερική Γερμανία όπου παρέμεινε σε όλη την διάρκεια του πολέμου, χωρίς ποτέ να διαμαρτυρηθεί κατά του καθεστώτος.

Η Μαρία Γεωργιάδου, στο βιβλίο της, επεκτείνει την μελέτη της στην περίοδο αυτή της ζωής του Καραθεοδωρή, γράφοντας ότι, <<στην διάρκεια του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου έλαβε μέρος στις εργασίες της Βαυαρικής Ακαδημίας των Επιστημών. Δεν συμμετείχε στο κίνημα του εθνικοσοσιαλισμού αλλά είχε σχέσεις με μέλη του ναζιστικού κόμματος. Ποτέ δεν αναφέρθηκε ανοιχτά στο Ολοκαύτωμα ή στα ναζιστικά εγκλήματα της Ελλάδος… Έμεινε σιωπηλός ενώπιον των εγκλημάτων που παραβίαζαν την ιδέα της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, αποδέχθηκε την εξουσία ενός αθέμιτου κράτους, έκανε υποχωρήσεις και αποδέχθηκε την αποπομπή των Εβραίων από τα επιστημονικά ιδρύματα>>.

Στις 19 Δεκεμβρίου 2005, αντιπροσωπεία του Ισραηλινού κράτους , συνοδευομένη από τον Ισραηλινό πρέσβη στην Αθήνα Ram Aviram, παρέδωσαν στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, αντίγραφα δέκα επιστολών αλληλογραφίας μεταξύ του Αλβέρτου Αϊνσταϊν (1879-1955 και Νόμπελ Ειρήνης στην φυσική το 1921) και του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή, που απεδείκνυαν την επιρροή που είχε στις θεωρίες του Γερμανοεβραίου φυσικού ο Έλληνας μαθηματικός.

Αλλά ο Αϊνσταϊν ούτε υπήρξε μαθητής του Καραθεοδωρή, ούτε πήρε την θεωρία της σχετικότητας από αυτόν, μάλιστα αμφισβητείται η αυθεντικότητα της τελευταίας συνεντεύξεως του Αϊνσταϊν, που κατέγραψε ο Κυριάκος Διακογιάνης στην Αυριανή της 20-10-1987, στην οποία φέρεται ο Αϊνσταϊν να δηλώνει πως << ο μεγάλος μου δάσκαλος υπήρξε ο αξεπέραστος Έλλην Κωνσταντίνος Καραθεοδωρής, στον οποίο εγώ προσωπικός αλλά και η μαθηματική επιστήμη, η φυσική και η σοφία του αιώνιος μας χρωστάμε τα πάντα>>.

Η ως συνήθως καθυστερημένη συνειδητοποίηση από το κράτος των Αθηνών και του μέσου Έλληνος εθνικιστού πολίτου ενός ακόμη ξεχασμένου πλανητικού Έλληνα ήρωα, είχε ως αποτέλεσμα, πρώτον να συρρεύσουν στην αγορά χειρόγραφα του μαθηματικού για την ίδρυση του μουσείου Καραθεοδωρή.

Στην πραγματικότητα, οι σχέσεις Καραθεοδωρή και Αϊνσταϊν ήταν επαγγελματικές σχέσεις αλληλοεκτιμήσεως, ανάγονται στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, στην περίοδο 1913-1918, και είναι του ίδιου επιπέδου που ο Έλλην μαθηματικός είχε με πολλούς άλλους εξέχοντες συναδέλφους του. Συγκεκριμένα, οι δύο άντρες γνωρίστηκαν στα τέλη του 1913, με μεσολάβηση του Μαξ Πλάνκ.

Επειδή η ειδικότητα του Αϊνσταϊν δεν ήταν τα μαθηματικά, ήταν φυσικό να ζητήσει διευκρινίσεις από τον Καραθεοδωρή. Ιδού τι του είχε γράψει το 1916, από το Βερολίνο:<< Αγαπητέ κ. Συνάδελφε…οι φυσικοί όπως και εγώ συνήθως δεν γνωρίζουν τίποτε για το αντικείμενο αυτό, όπως και εγώ άλλωστε.  Δικός σας, Α. Αϊνσταϊν>> (Δέσποινα Καραθεοδωρή, ενθ. αν. σ. 124).

Πηγή: περιοδικό Τρίτο μάτι, τεύχος Μάιος 2008.( Βιβλιοθήκη ΕΟΕ Iούλιος Βερν).

Από: “Νέα πνευματική Αντίδραση”

Συμπέρασμα -σχόλιο Δ. Σκουρτέλη

Τέτοιες ανταλλαγές γνώσεων επί των τομέων της αντίστοιχης ειδίκευσής τους είναι συνήθεις και επιβεβλημένες ανάμεσα σε επιστήμονες.

Ο Ιστορικός θα πάρει πληροφορίες από τον αρχαιολόγο, ο γιατρός από τον Χημικό και στην περίπτωσή μας, ο Φυσικός από τον Μαθηματικό.

Το μόνο που μπορεί να εξαχθεί από την αλληλογραφία Αϊνστάιν - Καραθεοδωρή είναι ότι ο πρώτος εκτιμούσε τις γνώσεις του δεύτερου, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να πούμε πως ο Καραθεοδωρής... εδίδαξε στον Αϊνστάιν τις θεωρίες του, όπως ο μέσος Νεοέλλην πιστεύει, μέσα στο Corpus της νεοελληνικής Τερατολογίας, που περιλαμβάνει ταξίδια των αρχαίων Ελλήνων στο Διάστημα, προέλευση όλων των γλωσσών από τα Ελληνικά, ανακάλυψη της Αμερικής από τον Ηρακλή, και ένα σωρό άλλα που κάνουν τον Έλληνα να αποκοιμίζεται ευτυχής, και όχι μόνο στο κρεβάτι του...

Όσο για την σχέση του Καραθεοδωρή με το Γ Ράιχ, και πάλι δεν υπάρχει καμία έκπληξη. Όπως είδαμε, προέρχεται από μιά ένδοξη οικογένεια Φαναριωτών, δηλαδή Ελλήνων συμβούλων του Σουλτάνου που ανήλθαν στις ανώτερες θέσεις της ιεραρχίας στο Οθωμανικό κράτος. Οι Φαναριώτες υπήρξαν οι λαμπρότερες μορφές της Νέας Ελλάδας.

Οι γνώσεις τους και το πολιτιστικό τους επίπεδο ήταν απαράμιλλο. Έχουν διακριθεί, και μάλιστα διεθνώς, σε όλους τους τομείς που ειδικεύθηκαν. Δυστυχώς, στις περισσότερες περιπτώσεις δεν έγιναν δημοφιλείς, διότι τα εκπληκτικά τους ταλέντα τέθηκαν στην υπηρεσία μιας σάπιας και ανθελληνικής Αυτοκρατορίας, της Οθωμανικής.

Όσοι δε από αυτούς επανήλθαν στην Ελλάδα, έπαψαν να διακρίνονται, και μετετράπησαν σε μετριότητες.

Πολλοί από αυτούς γέννησαν την γενική και δίκαιη λαϊκή αντιπάθεια.

Λίγοι εξιλεώθηκαν εμπλεκόμενοι φανατικά στους Εθνικούς Αγώνες.

Ο Φαναριώτης είναι μια υπέροχη πνευματική και πολιτική ορχιδέα που παρασιτεί μόνο πάνω σε ένα ξένο δέντρο...

Ο Μύθος Καραθεοδωρή δεν θα είχε υπάρξει ποτέ, εάν η Φαναριώτικη Φύση του -που εκδηλώθηκε και στην περίπτωση του Χιτλερικού καθεστώτος, γίνονταν ευρέως γνωστή.

Πάντως, μία συνολική μελέτη και αποτίμηση του έργου των Φαναριωτών θα έπρεπε να αποτελέσει κύριο αντικείμενο μιας επιστημονικής μελέτης του Νεοελληνικού πολιτισμού, αν καταφέρουμε να αποτινάξουμε την απέχθεια για τον ραγιαδισμό και την δουλοπρέπειά τους, χαρακτηριστικά άλλωστε που δεν συναντάμε μόνο στο Φανάρι....